Leczenie
recesji dziąsłowych
Do najpopularniejszych terapii wykonywanych w celu leczenia recesji dziąsłowych należą zabiegi, jakie oferuje chirurgia śluzówkowo-dziąsłowa (periochirurgia).
Leczenie recesji dziąsłowych
– najważniejsze informacje
Recesja dziąsłowa to odsłonięcie powierzchni korzenia zęba, na skutek wędrowania brzegu dziąsła. Powoduje wydłużenie zęba i zaburzenie estetyki uśmiechu. Może także narażać ząb na występowanie zwiększonej wrażliwość np. na temperaturę spożywanych pokarmów, ich smak lub ogólnie na dotyk. Recesje dziąsłowe często współwystępują z ubytkami pochodzenia niepróchnicowego, jak abrazje i erozje. Obecność recesji dziąseł może także utrudniać prawidłową higienę jamy ustnej oraz leczenie zachowawcze lub protetyczne.
Jakie są najczęstsze przyczyny recesji dziąsłowych?
- nieprawidłowa technika szczotkowania zębów (wykonywanie poziomych ruchów szorujących) z użyciem zbyt twardej szczoteczki lub z nadmiernym jej naciskiem
- niewystarczająca higiena jamy ustnej i zapalenie dziąseł spowodowanego obecnością płytki bakteryjnej
- czynniki anatomiczne: nieprawidłowe ustawienie zębów, zbyt cienkie dziąsło, zbyt płytki przedsionek jamy ustnej, nieprawidłowy przyczep wędzidełka warg lub policzków, które pociągając odrywają dziąsło brzeżne powodując jego obniżanie się
- nawisające wypełnienia w zębach, leczenie ortodontyczne powodujące dowargowe przesunięcie zębów
Co robimy, by leczyć recesje dziąsłowe?
W postępowaniu leczniczym recesji dziąseł oprócz prawidłowej diagnostyki kluczową rolę odgrywa wyeliminowanie czynników je powodujących. Do zadań lekarza periodontologa należy:
- reedukacja pacjenta dotycząca prawidłowego programu higieny jamy ustnej
- profesjonalna higienizacja pacjenta w gabinecie stomatologicznym (usunięcie złogów nazębnych, polerowanie zębów)
- usunięcie i wygładzenie nieprawidłowych wypełnień (plomb) w zębach
- plastyka (poprzez chirurgiczną korektę) nieprawidłowych przyczepów wędzidełek warg i policzków
- pogłębienie przedsionka jamy ustnej (czyli przestrzeni wewnątrz jamy ustnej znajdującej się pomiędzy wewnętrzną powierzchnią wargi a powierzchnią zębów), aby wyeliminować objaw pociągania, czyli tzw. pull-syndrom. W niektórych przypadkach, w szczególności u osób młodych, zabieg ten pozwala na samoistne wycofanie się recesji dziąseł ze względu na zjawisko tzw. „pełzającego przyczepu”, czyli wędrowania brzegu dziąsła w kierunku prawidłowego położenia, czyli „szyjki” zęba
- leczenie ortodontyczne mające na celu wyeliminowanie nieprawidłowego, np. zbyt dowargowego wychylenia zębów lub stłoczeń zębów
Periochirurgia
– najważniejsze informacje
Aby skutecznie wyeliminować istniejącą recesję dziąsłową należy wykonać zabieg chirurgiczny, zaliczany do tzw. chirurgii śluzówkowo-dziąsłowej (periochirurgii). Należy on do procedur mikrochirurgicznych, wykorzystujących techniki mikro-inwazyjne. Wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych, czyli nie wymaga pobytu w szpitalu. Odbywa się w gabinecie stomatologicznym, w znieczuleniu miejscowym, czyli takim, jakie stosuje się w trakcie leczenia ubytku w zębie. W zależności od tego, czy leczona jest pojedyncza recesja, czy też recesje mnogie (występujące przy kliku zębach) zabieg przeprowadzany jest jednoetapowo lub w odstępach kilkutygodniowych i trwa ok. godziny.
Każdy przypadek pacjenta rozpatrywany jest bardzo indywidualnie i po rozważeniu wszystkich czynników wybierana jest odpowiednia technika zabiegu pokrywania recesji dziąsłowych.
W niektórych sytuacjach wystarczające jest odpowiednie „zmobilizowanie” dziąsła sąsiadującego z recesją dziąsłową i takie jego przesunięcie, aby po stabilizacji szwami w prawidłowym położeniu i okresie gojenia pokryć odsłonięty fragment korzenia zęba.
W innych warunkach, np. bardzo cienkie dziąsło lub znaczny ubytek korzenia zęba, należy dodatkowo wykorzystać przeszczep tkanki łącznej, którą pobiera się od pacjenta z podniebienia w trakcie tego samego zabiegu. Wymaga to znieczulenia okolicy pobrania. Pozostaje nieznaczna linijna rana na podniebieniu, którą zaopatruje się szwami usuwanymi po 7 dniach od zabiegu. Dodatkową zaletą wykorzystania autoprzeszczepu (tkanki łącznej) jest, nie tylko pokrycie recesji dziąsłowej, ale także pogrubienie dziąsła w jej okolicy i zabezpieczenie w ten sposób przed jej ewentualnym nawrotem.
Istnieje także możliwość wykorzystania gotowych produktów, jakimi są matryce kolagenowe np. Mucograft®, które mogą zastąpić przeszczep łącznotkankowy i wyeliminować konieczność poszerzania zabiegu o jego pobranie.
Plastyka przedsionka jamy ustnej (pogłębienie przedsionka jamy ustnej)
– najważniejsze informacje
Przedsionek jamy ustnej to przestrzeń wewnątrz jamy ustnej znajdująca się pomiędzy wewnętrzną powierzchnią wargi a powierzchnią zębów. Jeśli jest ona zbyt mała (płytka) może dochodzić do objawu pociągania, który jest jedną z przyczyn powstawania recesji dziąsłowych. Plastykę przedsionka jamy ustnej wykonuje się także w sposób chirurgiczny, korzystając z przeszczepu nabłonkowego z podniebienia. W tym celu tworzy się najpierw łoże dla przeszczepu w przedsionku jamy ustnej, a następnie pobiera fragment powierzchownej tkanki z podniebienia i wszywa go we wcześniej przygotowane miejsce. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Okres gojenia wynosi około 10 do 14 dni.
Zabiegi z kwasem hialuronowym
– najważniejsze informacje
Szeroko stosowany w dermokosmetologii, znalazł zastosowanie również w stomatologii. Przeznaczony jest do rekonstrukcji estetycznych tkanki miękkiej – odbudowy brodawek dziąsłowych i ochrony tkanki miękkiej. Redukuje lub całkowicie eliminuje problem „czarnego trójkąta” (pustej przestrzeni miedzy zębami a dziąsłem) dzięki rewitalizacji warstwy nabłonkowej. Występuje w postaci żelu, który po wcześniejszym znieczuleniu podaje się igłą do tkanek.